Önnur vika á alþingi og ræðan mín um Icesave í dag.

http://www.althingi.is/altext/hlusta.php?raeda=rad20090702T143115&horfa=1

 

Virðulegi forseti.

 

Það eru erfiðir tímar. Má vera ögurstund í íslenskum stjórnmálum. Ögurstund í sögu Íslands. Ögurstund. Hér er nú til umræðu samningur sem er ekki aðeins umdeildur heldur samningur sem inniber mögulega örlög þessarar þjóðar. 

Það hefur margoft komið fram í ræðu og riti að það er allri þjóðinni þvert um geð að samþykkja þennan nauðarsamning sem gömlu Nýlenduherrarnir úti í Evrópu hafa svínbeygt okkur til að undirrita. Það er líka á allra vitorði hérlendis sem erlendis að íslenska þjóðin hefur ekkert gert af sér sem réttlætir það að skrifað sé upp á bevis um að gera Íslendinga að þrælum í eigin landi. Það er ekkert sem réttlætir það að Íslendingar séu settir í nauðungarvinnu við að þrífa upp eftir gegndarlausa óráðsíu, ævintýramennsku og viðskiptadólgskap sem fáeinir bankamenn og bisnissmenn blindaðir af græðgi hafa komist upp með.

 

En það er víst ekkert annað í stöðunni en að leysa þennan vanda með samningum. Við verðum að standa við það sem við segjum. Við verðum að standa við þær alþjóðlegu samþykktir sem við sem þjóð erum aðilar að. 

 

En þjóðin skrifaði ekki upp á þessa ábyrgð í upphafi. Ef mig misminnir ekki þá sagði fyrrum iðnaðar og viðskiptaráðherra í ríkisstjórn framsóknar og sjálfstæðisflokks á borgarafundi á Nasa orðrétt – með leyfi forseta: ,,Ég seldi bankana” – tilvitnun lýkur. Ég vek athygli á orðalaginu: Ég seldi bankana! 

 

Og bankarnir voru seldir og komust þar með í einkaeign. Þannig að það var banki í einkaeign sem fór á hausinn – en á bakvið stóð ríkisábyrgð. Ríkið ábyrgðist. Og þegar menn tala um ríkið þá vita flestir við hvað er átt. Það erum við. Almenningur í  þessu landi. Og nú skal ríkið ábyrgjast greiðslur af þeim lánum sem það neyðist nú til að taka. Og við borgum brúsann – eins og venjulega.

 

Það vissu allir málsmetandi menn og konur í hvað stefndi löngu fyrir hrun, en samt gekk maður undir manns hönd við að fegra ástandið og blekkja almenning og umheiminn með því  að allt væri í stakasta lagi. Og svo fór sem fór og þá sögu ætla ég ekki að rekja hér – hún er harmleikur sem aldrei má endurtaka sig.  

 

Og nú ber svo við að við stöndum helmingi verr að vígi en þegar lagt var af stað í einkavinavæðinguna á sínum tíma.  Skuldir ríkissjóðs stefna í að verða 3 þúsund milljarðar með vaxtagreiðslur upp á rúmlega 130 milljarðar á ári. Lítur ekki vel út. 

 

Ekki hjálpar okkur hin alþjóðlega kreppa sem víða er að gera vart við sig þessa daga. Og það merkilega er að við sáum öll sömu teikn á lofti áður en kreppan skall á okkur hérna og teiknin sem voru fyrir kreppuna 1930 og jafnvel blaðafyrirsagnir frá þeim tíma eru lygilega samhljóma þeim fyrirsögnum og upphrópunum sem við höfum lesið, séð og heyrt í fjölmiðlum síðustu misserin.

 

Höfum við þá ekkert lært? Nú hafa hvort tveggja kommúnisminn og nýfrjálshyggjan hrunið og við vitum að hið kapítaliska samfélag sem þróaðist frá iðnbyltingunni hefur í gegnum söguna ávallt leitt af sér hrun, kreppu, atvinnuleysi og att þjóðum að lokum út í styrjaldir.

Eins og ófrávíkjanlegt lögmál – eins og lögmálið meðal dýranna – þegar of margir koma að vatnsbólinu – þá þrengir að og þeir sem ekki komast að lindunum verða öfundsjúkir, fyllast réttlætiskennd og það sem þeir ekki fá – taka þeir með valdi ef ekki vill betur og hinir verjast með kjafti og klóm.  Og þá verður aftur hagvöxtur!

Miðar okkur ekkert áfram? 10 prósent jarðarbúa eiga 90 prósent af auði jarðar. Segir það kannski ekki alla söguna? Hvar er réttlætið?

 

Réttlæti er sjaldnast eitthvað sem hægt er að ganga að sem gefnu. Réttlætið hefur undarlega tilhneigingu til að standa ekki með þeim sem þurfa mest á því að halda. Hinn smái hefur alltaf þurft að berjast fyrir réttlætinu með sínu blóði, svita og tárum.

 

Frú forseti – það setur að mér hroll og það setur að mér beyg. Ég bauð mig fram til setu á hinu háa alþingi fyrir síðustu kosningar vegna þess að að mér blöskraði svo gjörsamlega hvernig komið var fyrir þjóðinni. Mér var öllum lokið yfir því misrétti og þeirri framkomu sem almenningi í þessu landi hefur verið sýndur á undanförnum árum. Mig langaði einfaldlega til að gera gagn. Mig langaði til geta orðið meðbræðum mínum að gagni, mig langaði til að geta orðið þjóðinni að gagni.  Það er hlutverk þjóðkjörinna fulltrúa. Að vinna þjóðinni gagn í umboði kjósenda sinna. Þannig lít ég á hlutverk mitt hér. Ég er bundinn af sannfæringu minni þegar ég tek upplýsta ákvörðun um mál sem snerta þjóðina en ekki flokknum. Hollusta mín og sannfæring er hjá mér gagnvart þjóðinni. Það er sá eiðstafur sem ég skrifaði undir þegar ég hóf störf hér í þinginu.  

 

Þessi samningur sem kenndur er við Icesave, innlánsreikninga Landsbankans í útlöndum sem söfnuðu gríðarlegum innstæðum á stuttum tíma – þessi samningur er nú á góðri leið með að kljúfa þjóðina og þingið í herðar niður og sýnist sitt hverjum um hvort við eigum að  láta möglunarlaust troða honum niður um kokið á okkur eða hvort við eigum að malda í móinn og freista þess að fá nýjan samning – hugsanlega eitthvað betri – þótt ekki væri nema að sýnt þyki að við getum með einhverju móti staðið við hann. 

 

Ég vil leyfa mér frú forseti að halda því fram að þessi samningur sé innihaldslega og frá lögfræðilegum sjónarhóli ekkert  ýkja frábrugðinn venjulegum samningum sem aðilar í viðskiptum gera sín á milli. Og það blandast engum hugur um það að hér er um samning að ræða þar sem hallar meira á annan aðilann en hinn og það kemur fyrir að þeir sem standa í slíkum samningum semji af sér. Það er mannlegt að gera slík mistök.  

 

En þessi samningur snýst ekki bara um þær fjárskuldbindingar sem hann tekur til – nei, hann er annað og meira. Hann er táknrænn. Hann er táknrænn í þeim skilningi að með samþykkt eða synjun mun eitthvað losna úr læðingi.  Sama hvernig fer. Vegna þess að hann snertir þá framtíð sem landstjórinn – alþjóða gjaldeyrissjóðurinn hefur mótað handa Íslendingum.

 

Við erum föst í greip landstjórans og hann herðir að smátt og smátt þar til mátturinn þverr og þar með þrekið, baráttuviljinn, lífsþorstinn og við tekur slen og óminni sem gerir okkur sinnulaus og sljó.

Þegar þjóð er hneppt í ánauð þá glatar hún vilja sínum til að vinna verkin vel. Hún gerir það vegna þess að hún er pískuð áfram til þess ... hún verður – hún hefur ekki val.

 

Okkur hefur verið tjáð að það séu erfiðir tímar framundan. Það voru þá fréttir eða hitt þó heldur. Það á að hækka hér skatta á almenning og fyrirtæki, troða á öryrkjum og ellilífeyrisþegum -  svo heldur niðurskurðarhnífurinn áfram að saxa af þjóðarkökunni;  verður sennilega  kallað nauðsynlegur sparnaður í ríkisrekstrinum.

 

Heilbrigðisþjónustan versnar, menntakerfið laskast.

Þetta eru alþekktar aðferðir alþjóða gjaldeyrissjóðsins og það er slóðin eftir hann. Saga AGS er ekki áferðarfalleg. En stjórnin virðist ginnkeypt fyrir fagurgalanum og brosi landstjórans sem hefur það að atvinnu að selja okkur þær hugmyndir að þeir séu vinir okkar. Þeir brosa breitt og segja – nú er allt breytt.  Ísland er vestrænt velferðarríki það fær allt annars konar  meðferð. Samt er farið að koma fram við okkur eins og við séum þriðja heims ríki. Stærsta orkufyrirtæki landsins féll lánshæfismatið ,,ruslflokkur” í gær.

 

Hvað er að gerast í okkar góða landi? 

 

Virðulegi forseti – mögulegar skuldir ríkissjóðs  og þjóðárbúsins í heild stefna okkur hraðbyri í átt að gjaldþroti. Það er bara það sem gerist þegar skuldirnar verða of miklar til að hægt sé að greiða þær. Fyrirtækin stefna í gjaldþrot eitt af öðru. Heimilin stefna í gjaldþrot eitt af öðru. Hvernig dettur mönnum í hug að hægt sé að lækna allt með öllum þessum lántökum?

 

Er Ísland að vera eins og fíkill sem vill bara fá fixið sitt til að geta haldið áfram á sömu braut?  Að rétta fíklinum pening tryggir það að hann heldur neyslunni áfram. Eina von hans um bata er að gefast upp vegna þess að hann er andlega, líkamlega og fjárhagslega gjaldþrota. En í því er nefnilega sigurinn fólginn. Það er engin skömm að því að gefast upp í vanmættinum. Þar liggur fyrsta skrefið í átt að lausninni. Það er ekki sinni flótti frá vandamálinu. Gamalt enskt máltæki segir: ,,Sá sem flýr getur barist síðar”. 

Það ber stundum vott um góða hernaðarlist að í stað þess að flýja þá er gripið til þess sem kallað er skipulegt undanhald. Ég held að það gæti orðið farsæl lausn fyrir Ísland að fara í skipulegt gjaldþrota / undanhald . Það sér það hver maður að skuldirnar verða okkur ofviða.

 

Eins og ástandið er og miðað við framtíðarhorfur með AGS í landstjóraembættinu, þrælapískinn frá Bretum og Hollendingum yfir okkur og flestar þjóðir innan ESB, þar með talið frændur okkar á hinum Norðurlöndunum eru á því að það sé best að rétta okkur snæri til að lengja í hengingarólinni  og setja okkur þar með í svo yfirgengilegar skuldir að við munum engan veginn ráða við þær. 

 

Þá kemur ESB til bjargar og hver verður þá díllinn?

 

Verða þá þrjúþúsund milljarðarnir skiptimyntin í samningaviðræðum Íslands og ESB? Ætla þeir skera okkur niður úr snörunni í skiptum fyrir fjöllin, firnindin, fallvötnin, fiskinn í sjónum, réttindin til olíuborunar á Drekasvæðinu, nýtingu á siglingaleiðinni norður fyrir  o.s.frv.  Heldur einhver að þeir sem hafa stjórnað heimsveldum í aldanna rás og rekið nýlendur hinum megin á jarðarkúlunni séu að tjalda til einnar nætur?

 

Sögðu mér það álfarnir í Suðurey,

sögðu mér það dvergarnir í Norðurey,

sögðu mér það Gullinmura og Gleym’mér ei

og gleymdu því ei,

að hefnist þeim er svíkur sína huldumey –

honum verður erfiður dauðinn”  

 

Þannig orti Guðmundur Böðvarsson, skáldið frá Hvítársíðu. 

 

Já – ég veit að ég er ekki með neinar bjartsýnisspár hérna – en stundum þarf maður að standa sannleikanum reikningsskil og hann einn mun gera okkur frjáls.

 

Okkur hefur verið sagt að ef ekki verði gengið að afarkostum AGS og Allra hinna  þá verðum við Kúba norðursins eða jafnvel Norður Kórea - hvílík ógn og skelfing –  kannski er bara betra að vera Kúba norðursins og vera þó frjáls en að vera nýlenda og þurfa að éta úr lófa  lénsherranna í Evrópu.

 

Á meðan við erum frjáls þá eru enn líkur á því að við höldum auðlindunum í okkar eign og þá getum við hafið sókn í átt til sjálfbærni, nýtt þau tækifæri sem hér eru til staðar fyrir okkur sjálf. 

 

Sjálfsagt hugsa margir að við hljómum eins og dæmigerð stjórnarandstaða – erum á móti öllu en komum ekki með neitt í staðinn.

 

Það skal tekið fram við við í Borgarahreyfingunni erum ekki í liði með neinum. Við erum ekkert endilega stjórnarandstaða – við styðjum margt sem stjórnin gerir og margt gott hefur hún lagt til og við styðjum líka margt sem aðrir flokkar gera, en við stöndum fyrst og síðast sjálfum okkur reikningskil. Okkur og sannfæringu okkar.

 

Borgarahreyfingin hyggst nú á næstu dögum þegar Icsavemálið fer fyrir nefndir þingsins róa að því öllum árum að koma með að minnsta kosti grófar útlínur af plani B.

Við ætlum að leggja fram ítarlegar hugmyndir um það hvernig við komum okkur út úr þeim vanda sem við erum í, en til þess þurfum við að vera tilbúin til að hlusta á óvenjulegar hugmyndir, frumlegar lausnir,  því Ísland hefur aldrei nokkurn tíma staðið frammi fyrir svona aðstæðum áður. Aðstæðum sem væru hvaða þjóð sem er nánast ofviða ef erfiðleikarnir sem steðjuðu að væru í viðlíka hlutfalli við okkar. 

 

Það skal einnig tekið fram að Borgarahreyfingin er ekki á nokkurn hátt að leggja það til að við semjum ekki um skuldir okkar, en um leið viljum við að allt kapp verði lagt á að draga þá til ábyrgðar sem eiga sök á því hvernig fór – við viljum skerpa á rannsókninni og það má geta þess í framhjáhlaupi að það er til stofnun í Englandi sem heitir Serious Fraud Office sem tekur á stórum svika og glæpamálum.

Í fyrradag tilkynnti þessi stofnun að hún hefði fryst 100 milljónir bandaríkjadala á ýmsum bankareikningum sem tengdust auðmanni sem sakaður er um að hafa dregið að sér sem svarar 900 milljörðum króna.

Það liðu fimm klukkustundir frá því stofnunin fékk beiðni frá Bandarískum yfirvöldum þar til hún hafði fryst þá fjármuni sem vitað var að tengdust þessum manni.

 

Það eru liðnir átta mánuðir frá hruninu hér og engar eignir eða fjármunir hafa verið frystir.

 

Hvernig væri að hringja eitt símtal á Serious Fraud Office í Englandi?

Þeir hljóta að bregðast vel við því það mundi stórauka líkurnar á að Bretarnir fengju upp í skuldirnar.

 

Það er með hreinum ólíkindum hvað gunguhátturinn virðist mikill gagnvart þessari rannsókn.

 

Ríkisstjórnin skuldar þjóðinni það að láta rannsaka allt sem við kemur hruninu og rannsóknin þarf helst að fara fram fyrir opnum tjöldum.

 

Þeir sem komu okkur á kaldan klaka með ábyrgðarlausu framferði sínu eiga að borga reikninginn – ekki almenningur. Það verður að vera á hreinu.

 

Ef meiningin er að láta þetta lönd og leið – láta bara almenning blæða og vonast til að allt reddist þegar við förum inn í ESB þá eru menn á verulegum villigötum.

 

Þjóðin þarf sannleikann upp á borð. Sannleikann, allan sannleikann og ekkert nema sannleikann!

 

Icesave er bara byrjunin. Nú þurfa þingmenn að sýna kjark. Nú þurfa þingmenn að leggjast undir feld á eintal við samvisku sína og hafa dómgreind sjálfs sín að leiðbeinanda.

 Nöfn þeirra sem vilja selja landið og miðin munu verða meitluð í stein á meðan eitthvað lífsanda dregur í þessu landi.

 

Þennan samning verður að fella.

    

Athugasemdir

[Friðrik Þór Guðmundsson, 2.7.2009 kl. 23:52]

Takk fyrir að pósta þetta inn Valli minn. Ég var búinn að frétta úr nokkrum áttum (missti af ræðunni) að ræðan hefði verið þrusu-góð og það er engin lygi!

May the SG-force be with you.

[Friðrik Þór Guðmundsson, 2.7.2009 kl. 23:55]

p.s., man ekki hvað Sigrún sagði... segir maður "ræða Valgeirs Skagfjörð" eða "Ræða Valgeirs Skagfjarðar" ???!!

[Dúa, 3.7.2009 kl. 00:03]

Góður

[Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir, 3.7.2009 kl. 00:09]

Hjartans þakkir fyrir afbragðs góða og vel flutta ræðu!

[Einar Björn Bjarnason, 3.7.2009 kl. 00:13]

Þakkir fyrir ágæta ræður.

Náði, að heyra hana í beinni.

Ég ræddi við þig, fyrir utan Iðnó að afloknum Borgarafundinum.

Hver veit, kannski er það málið að ræða við Obama, karlinn.

Kv.

[Himmalingur, 3.7.2009 kl. 00:18]

Loksins er komið fólk á þing sem talar mannamál. Takk fyrir góða ræðu!!!!

[Valgeir Skagfjörð, 3.7.2009 kl. 00:23]

Þakka ykkur góðar kveðjur. Það stóð einhvern veginn alltaf til að tala mannamál. Gott að það skuli hafa tekist hjá mér. Tvær vikur á þingi. Áskorun sem ég gat ekki hafnað enda gat ég átt von á því að detta inn fyrr eða síðar.

Kv.

Valli

[Ásta B (IP-tala skráð) 3.7.2009 kl. 00:25]

Sæll og blessaður

Ja, nú skal ég bara segja þér tíðindi. Ég hlustaði á þig í dag og ekki bara ég heldur maðurinn minn líka.  Og við vorum svona ljómandi ánægð með þig.

Takk fyrir að tala mannamál og takk fyrir að bjóða þig fram til starfa fyrir þjóðina.

Bestu kveðjur

[Jóna Kolbrún Garðarsdóttir, 3.7.2009 kl. 01:08]

Takk fyrir að standa með okkur þjóðinni, takk fyrir að birta þessa ræðu á síðunni þinni.  Ræðan var alveg frábær, bara að það væru fleiri þingmenn eins og þú og hitt Borgarahreyfingarfólkið.  Fólk sem hefur samvisku, ekki spillingarliðið sem vaðið hefur uppi í þjóðfélaginu undanfarna áratugi. 

[Eiríkur Sjóberg, 3.7.2009 kl. 02:00]

Þetta er virkilega fín ræða Valgeir!

Þetta er vissuelga erfitt mál - þetta ICESAVE dæmi.

En áður en menn greiða atkvæði sitt gegn núverandi samkomulagi verða menn að hugleiða eftirfarandi:

 1)   Hvað tekur við ef alþingi hafnar samkomulaginu?

 2)   Hvaða aðra kosti hefur Ísland í stöðunni, í ljósi þess að Evrópusambandsríkin í heild sinni, ásamt öllum Norðurlöndum, telja okkur skylt, í ljósi efhahagslegra, siðfræðilgera, pólítiskra og lagalegra forsendna, að gangast við ábyrgðunum.

 3)   Það er ábyrgðarhlutur að samþykkja saminginn.  En það er líka ábyrgðarhlutur að samþykkja EKKI saminginn!!  Áður en menn gera slíkt verða menn að vera búnir að setja fyrir sig hvað nákvæmlega mun gerast fyrir Ísland hin næstu skref.  Okkur þykir þetta óréttlátt, öllum!  En hvað er best, og skynsamlegast að gera í stöðuni til að reyna að koma atvinnulífinu hér aftur af stað?

 4)   Eitt er ICESAVE, hið vonda mál, annað réttlætið og það að koma höndum yfir gerendurna í þessu máli!!  Því þarf að hraða sem kostur er - þjóðin bíður eftir réttlætinu!  Það er ótengt ICESAVE samkomulaginu sem virðist blasa við að þjóðin veðri að taka á sig!

Ég vona innilega að þú hafi skynsemina og heilindin að leiðarljósi!!

[Ólafur Eiríksson, 3.7.2009 kl. 03:05]

Þetta er fyrirtaks ræða hjá þér Valgeir.

Takk fyrir hana.

[Arnór Valdimarsson (IP-tala skráð) 3.7.2009 kl. 13:04]

Frábært innlegg, eins og beint frá mínu hjarta. Kærar þakkir.

[Rakel Sigurgeirsdóttir, 3.7.2009 kl. 13:16]

Þetta er einstök ræða! Full af mannlegri hlýju, skilningi, heiðarleika og fleirum gullvægum þáttum. Ég er djúpt snortin, svo djúpt að ég leyfi mér að segja að ef einhver sat ósnortinn undir henni þá er sá hinn sami gerður af steini!

Við missum mikið með fjarveru Þórs en við fengum líka mikið með því að fá þig inn á þing í hans stað. Ég vildi óska að þið gætuð verið þar báðir jafn ómissandi og þið eruð þjóðinni báðir á þessum viðsjárverðu tímum.

[Guðmundur Jónsson, 3.7.2009 kl. 14:49]

Sæll Valgeir og takk fyrir þessa fínu ræðu.

Mér finnst samt full mikil dramatík í þessu hjá þér.

þetta á að vera kalt mat á því hvað  þetta kostar og hvort hægt sé að greiða til baka í evrum sem ég tel í reynd ekki erfitt. En ef Þú segir já ertu að leifa EU að stjórna hér og samþykkja regluverk þeirra um fjármálafyrirtæki yfir landamæri, reglurnar sem komu okkur í þessi vandræði.

Stattu bara í lappirnar og taktu ákvörðun út frá þínu hyggjuviti.

Ekki vera hræddur við að samþykka samningin vegna þess að þú teljir að við getum ekki borgað. Við getum borgað það er á hreinu. Sjálfstæðar þjóðir verða ekki gjaldþrota nema ef þær ákveði það sjálfar.

Ég hef legið yfir Þingsálygkunrtilögunni og mér finnst þetta raunhæf leið. sérstaklega með tilliti til þessa að evran og pundið standa nú á hengiflugi hruns.  Hitt er þó betri leið held ég tel að standa í lappirnar og fella samninginn. En ég hef hinsvegar ekki aðgang að öllum gögnum málsins.

Mitt mat á þessu

[Jon Egilsson (IP-tala skráð) 3.7.2009 kl. 18:25]

Þakka þér fyrir þennan pistil. Það má ekki samþykkja þetta svona óbreytt. Ísland er í húfi.

[DoctorE (IP-tala skráð) 3.7.2009 kl. 18:51]

Ég var að horfa á alþingi í kassanum í dag, þetta hæstvirti & virðulegi bla bla endalaust, þetta var alveg að fara með mig.
Hvaða snobb er þetta, er þetta eitthvað sem fær alþingismenn til að fíla sig eitthvað meira en þeir eru... já það hlýtur að vera málið.

Burt með þetta snobb :)

[Valgeir Skagfjörð, 3.7.2009 kl. 20:42]

Takk fyrir þitt innlegg Jón Egilsson. Þessi ávörp hafa ekkert með snobb að gera. Snobb er það þegar einhver snobbar fyrir einhverju af því þá heldur viðkomandi að hann öðlist einhvern hærri status en hann telur sig hafa fyrir í samskiptum við þá sem hann augljóslega telur mikilvægt að vera í samneyti við.

Þetta eru reglur um þingsköp og það er mælt fyrir um hvernig skuli ávarpa forseta þingsins, þingmenn og ráðherra. Ef þú kíkir á althingi.is þá geturðu kynnt þér þetta rækilega. Þetta er gömul hefð og það þýðir ekkert að láta þetta fara í taugarnar á sér. Það sem skiptir máli á endan er það sem sagt er en ekki hvernig kjörnir fulltrúar á alþingi eru ávarpaðir.

Hvort þetta á eftir að breytast verður tíminn að skera úr um.

Eitt hefur klárlega breyst - karlmönnum er ekki lengur skylt að notast við hálstau. Eitt skref í einu. Þetta mjakast.

[Júlíus Björnsson, 3.7.2009 kl. 21:48]

Borgarflokkurinn er greinilega að fjárfesta í atkvæðum framtíðarinnar og ég myndi  nú ráðleggja öðrum að taka hann til fyrirmyndar hvað varðar trúverðugleika. Kreppa skerpir minnið. Kafli sem vantar í stjórnmálafræðina.

Mér finnst skrítið að starfsmenn Íslenska fjármáleftirlitsins hafi litið á LB sem skjólstæðing sinn þegar Hollensk yfirvöld voru með dylgjur um ólöglega starfsemi hans í því landi. Óeðlilegur innstæðu vöxtur.

Féfletting er að gefa væningarloforð um ávöxtun sem fæst ekki staðist. [150 ára fangelsi]

Það vantaði greinlega samsvarandi vöxt á öruggum útlánum.

Balance er það sem menn búast við af eðlilegri Bankastarfsemi.

[Sigurbjörg, 3.7.2009 kl. 23:34]

Takk Valgeir! gjörsamlega sammála og nú þarf bara að fá fleiri góða á þing !

!!!!!!!!!!!

Ætla ekki að minnast á meira því ég yrði of langorð vegna þess að það liggur svo margt fyrir !!!!!!!!!!!

[Árni Gunnarsson, 4.7.2009 kl. 00:51]

Þetta er góð ræða og ein sú besta þingræða sem mér hefur borist fyrir sjónir. Tungutakið er afbragð þó ég óróist nú alltaf dálítið þegar ég sé og heyri þessa nýju notkun orðsins ögurstund. Sú notkun orðsins er víst komin til að vera og líklega flokkast undir hótfyndni að amast við því þó mér finnist nú hin upphaflega merking óneitanlega rómantískari. Og það er sannarlega gott að vita til þess að inni á Alþingi skuli þó vera í það minnsta einn maður sem hafnar því steingelda pólitíska málfari sem þar hefur þróast.

En það kostar nokkra ögun að falla ekki í gryfju stofnanmálfarsins og vissulega þarftu að vera vel á verði. Hafðu það til marks um þessa aðvörun mína að þegar þú stendur þig að því að segja oftar en tvisvar í einni miðlungsræðu að eitthvað sé "með þessum eða hinum hætti" þá áttu að vara þig.

Hafðu svo þakkir fyrir!

[Einar Björn Bjarnason, 4.7.2009 kl. 02:00]

Skuldir Íslands vs. ríkissjóðs:

Á borgarafundinum, í síðustu viku, sagði Steingrímur J., að skuldir ríkisins, væru rúmlega 1,5 landsframleiðsla. En, skv. nýjum upplísingum, eru þær hvorki meira né minna, en 2,5.

En, ef við erum að tala um skuldir Íslands sem heild, þá erum við að tala um umtalsvert hærri tölur. En, skv. 1. ársfjórðungsskýrslu Seðlabanka Íslands, fyrir árið 2009, eru heildar erlendar skuldir þjóðarbúsins, 4.580 milljarðar króna. Inni í þessari tölu, eru skuldir þrotabúa gömlu bankanna, sem skýrir hrollvekjandi hæð heildarsummunnar, áður en eignir eru dregnar frá, en einnig Landsvirkjunar, Orkuveitunnar og sveitarfélaga. Þannig, að 4.580 eru nettó erlendar skuldir þjóðarbúsins. Ekki, veit ég, af hverju menn, eru stöðugt með, einhverja talnaleikfimi. En augljóslega, skapar hún tortryggni. Þarna, er þá sannleikurinn kominn í ljós.

Ég veit ekki um ykkur. En, mér finnst sannleikurinn vera sannkölluð hrollvekja.

Seðlabanki Íslands: 1. ársfjóðrungur 2009

"Hrein staða við útlönd var neikvæð um 4.580 ma.kr. í lok fyrsta árs¬fjórðungs og réttist af um rúma 131 ma.kr. frá síðasta fjórðungi. Erlendar eignir námu 8.479 ma.kr. í lok ársfjórð¬ungsins en skuldir 13.059 ma.kr."

Af þessu er ljóst, að skuldir Íslands, eru gríðarlega alvarlegar. Það er ekki hægt, með sanngirni, að láta eins og að heildar skuldastaða þjóðfélagsins, sé eitthvert auka-atriði. Ríkið, er ábyrgt fyrir skuldum Landsvirkjunar, ef hún lendir í erfiðleikum. Önnur íslensk ríkisfyrirtæki, eru einnig á ríkisábyrgð. Ríkið, getur ekki heldur látið, eins og gríðarlega erfið skuldastaða sveitarfélaga, sem mörg hver eru einnig að bera erfiðar byrðar í formi erlendra lána, komi því ekkert við. Því, ef sveitarfélag fer í þrot, þá lendir allt klabbið á ríkinu.

Kv.

Einar Björn Bjarnason, 4.7.2009 kl. 01:56

[Júlíus Björnsson, 4.7.2009 kl. 02:13]

Heyr Einar!

Vona að Steingrímur lesi þetta.

Fyrir þá sem segja Iceslave gott. Við höfum gott að herða sultarólarnar eftir svallið [2/3 hluta þjóðarinnar fengu drasl].

Þá þarf samt að herða ólararnar næstu árin frekar en en næstu aldirnar.

[Guðmundur Jónsson, 4.7.2009 kl. 11:17]

 Einar Björn?

Þegar maður slítur lýsigögnin svona úr samhengi eins og þú gerir við gögn seðlabankans verður þetta bara bull.

"Hrein staða við útlönd var neikvæð um 4.580 ma.kr. í lok fyrsta árs¬fjórðungs og réttist af um rúma 131 ma.kr. frá síðasta fjórðungi. Erlendar eignir námu 8.479 ma.kr. í lok ársfjórð¬ungsins en skuldir 13.059 ma.kr. Vert er að geta þess að inni í tölum um erlendar skuldir eru ennþá eignir og skuldir viðskiptabankanna þriggja sem nú eru í greiðslustöðvun. Fjármögnun vanskila hefur líka haft áhrif til hækkunar á skammtímaskuldum."

finnst þer ekki skipta máli að það er verið að afskrifa mikið af þessum skuldum í þrotabúunum gömlu bankanna ?

Okkur verður líka að vera ljóst að stór hluti þessara skulda er arðbær fyrir þjóðarbúið í heild en þú virðist gefa þér að þetta sé allt í fellihýsum og lúxusjeppum.

Það er ekki hægt að fjall um allar skuldir eins og þær séu vondar. án skulda verður er engin peningur til.

[Sigurður Þórðarson, 4.7.2009 kl. 13:20]

Takk fyrir þessa frábæru ræðu.

Það átti einkar vel við að vitna í borgfirska þjóðskáldið  okkar sem hélt uppi gildum þjóðrækni og náttúrutrúar.  

 

[Þorsteinn Sch Thorsteinsson (IP-tala skráð) 4.7.2009 kl. 20:31]

Sæll  Valgeir

Góð ræða og ekki gefast upp

Við höfum öll heyrt þennan hræðsluáróður frá Samfylkingunni hvað eftir annað, eða ef við borgum ekki þá verðum við Kúba Norðursins, en þetta Samfylkingar -lið hér með þennan hræðsluáróður er ekkert annað en okkar Gúngur Norðursins. Nú ef það kæmi upp nýtt Þorskastríð hér, þá væri þetta Samfylkingar-lið ekki bara búið að gefa öll varðskipin heldur einnig landhelgina og allt til fyrrum nýlenduþjóðanna með algjöri uppgjöf og yfirlýsingu um að við (Íslenska þjóðin) viljum ekki vera Kúba Norðursins.     

[Einar Björn Bjarnason, 4.7.2009 kl. 21:37]

Guðmundur, minn -  að mínu mati eru þetta aðal-atriði málsins:

"Hrein staða við útlönd var neikvæð um 4.580 ma.kr. í lok fyrsta árs¬fjórðungs og réttist af um rúma 131 ma.kr. frá síðasta fjórðungi. Erlendar eignir námu 8.479 ma.kr. í lok ársfjórð¬ungsins en skuldir 13.059 ma.kr."

Þetta er ekki að slíta úr samhengi, heldur að setja fram - hvað ber helst að veita athygli. Enda, gat hver sem er, einfaldlega virkjað hlekkinn sem ég lagði til og skoðað framsetninguna, eins og SB setur þetta upp.

Það kemur, hvergi fram hjá Seðlabankanum, hvernig þessar eignir/skuldir skiptast.

Að einhverju leiti, getum við grafist fyrir um þetta,,,sbr., að vitað er í dag, e - h um mat eigna Landsbankans sáluga. Síðan, getum við skoðað, árskýrslur Landsvirkjunar, til að sjá skuldastöðu þess fyrirtækis. Með sama hætti, er hægt að skoða uppgjör stlrri sveitarfélaga.

En aðalatriði málsins, er að við skuldum þessar upphæðir, raunverulega.

Það þýðir, að við þurfum að borga af þeim - á næstu árum, á sama tími og ríkið er að reyna að nurla sama gjaldeyri fyrir sinni skuldasúpu.

Athugaðu, að allt liggur þetta í erlendum gjaldeyri. Gjaldeyririnn, sem um er talað, er í einnig takmörkuðu magni.

Fyrir hann, þarf einnig, að flytja inn, allt þ.s. okkur vanhagar um, t.d. olíu og bensín, lyf, mat og hvað annað.

Ríkið er því, að keppa um gjaldeyrinn, við alla þá aðila sem skulda restina.

ÞAÐ ER VIRKILEGA GÓÐ SPURNING, HVERNIG Á AÐ NÁ ENDUM SAMAN.

Hvernig, á að fara að því að hafa nægan afgang, af gjaldeyrinum, fyrir öllum þessum greiðslum?

Á, að setja upp haftakerfi á ný, með innflutningsleyfum, eins og fyrir 1959? Bensínskömmtun, t.d. 10 lítra á mánuði? Bann, við innflutningi, ónauðsynlegra vara, eins og það var kallað, á haftaárunum?

Ps: varðandi, hugsanlega arðsemi eigna, þá er vitað að flestar eignir útrásarmanna, voru keyptar of háum verðum, til að standa undir skuldum, nema þegar lán kostuðu nær ekkert.

Kv.

[Júlíus Björnsson, 5.7.2009 kl. 03:52]

Klassísk landafræði hefur ekki verið kennd á Íslandi og í EU yfir 30 ár, samanburður ekki vinsæll innan EU.

Vinsamlegast þegar þið eruð að bera Ísland saman við Kúpu eða Albaníu t.d. Takið þá tillit til kynþátta, loftslags,  náttúru auðlynda, menntunar, siðferðis hjá viðkomandi þjóðum. Samanburðu byggist á svipuðum hlutum í samhenginu: eins og. Ef við viljið ekki láta koma upp um að þið hugsið ekki sjálfsætt og hljómið eins vitlaust forit.  

[Billi bilaði, 5.7.2009 kl. 08:57]

Takk fyrir þetta, Valgeir. Enn verð ég ánægðari með atkvæðið mit.

[Gerður Pálma, 5.7.2009 kl. 13:18]

Stórkostleg ræða, sem töluð frá mínu hjarta, skýr og skilmerkileg. Ég er stolt af ykkur öllum sem við kusum til þess að fara með okkar mál. Takk fyrir að halda áfram á þeirri braut sem lofað var, stórkostleg upplifun og því miður sjaldgæf.

Það er augljóst að það VERÐUR að koma upp sterkri þekkingarmiðlun til fólksins í landinu, sú miðlun verður að koma í gegnum sjónvarp, spennandi, fræðilegur,skemmtilegur, afslappaður en gagnrýnin umræðuþáttur um öll þau mál sem snerta þjóðina, þar sem fræðimenn sem og pólitikusar sitja fyrir svörum. 

Þóðaratvæðagreiðsla án ítarlegrar kynningar þess málefnis sem kosið er um er stórhættulegt sjálfstæði landsins. 

Við látum viðgangast að ákvarðanir varðandi þjóðhagsmál læðast inn aftan að okkur og einungis örfáir reyna að vekja athygli á málunum og fer þá eftir hvar viðkomandi hangir í ættartré eða úr hvaða skóla/bekk hann útskrifast hvort athugasemdin fær athygli eða ekki.

Við höfum stært okkur af að vera upplýst þjóð, stenst sú staðhæfing? Vinnum með stolti og heiðarleika, þá vex okkur kraftur og trú á framtíðina.   

[Gerður Pálma, 5.7.2009 kl. 13:59]

PLAN B:

Nýjir samningar við ICESAVE löndin, leggja áherslu á samvinnu út úr þessum vanda.  Almenningur í Hollandi myndi styðja almenning á Íslandi til þess, og sömuleiðis trúlega almenningur í Bretlandi. Hins vegar er engin kynning í þessum löndum frá okkar hlið um hvernig núverandi samningar munu leggja þjóðfélagið í rúst.

Hollendingar búa yfir mikilli þekkingu og reynslu í blómarækt, sömuleiðis hafa þeir mjög þróað ´logistic´kerfi í flutningi blóma sem hefur verið þeirra styrkleiki í alþjóða samkeppni á blómamarkaðnum.  

Við eigum land og orku til þess að ræktunar bio grænmetis sem og blóma. Það hlýtur að vera hægt að finna flöt á sameiginlegu fyrirtæki þar sem hvort landið leggur inn sina sérhæfni og með þvi skapa arð sem fer í umsamdar afborganir.

Nú verður að byrja á að vinna að neyslu-sparnaðaraðgerðum án boða og banna.  Við erum alin upp á credit, trúlega eina landið í heimi eða eitt meðal fárra, þar sem hægt hefur verið að framlengja credit á creditkortum.

Það þarf að kenna okkur  að fara betur með, að spara á skemmtilegan hátt, kenna okkur að gleðjast yfir því sem áorkað verður en ekki eingöngu eignadýrkun og nágrannasamkeppni.

Við þurfum að setja atvinnumálastefnu og vinna upp sameiginleg verkefni sem skapa gjaldeyri með sem minnstum útlögðum kostnaði. 

Hráefnið liggur að fótum okkar, það er Ísland og íbúar þess.  Hvorutveggja er viðkvæmt, landið sem við erum að djöflast við að eyðileggja  og fólkið  sem er verið að mergsjúga, nú verður að snúa þessu dæmi við. 

Hvaða verkefni? 

T.d. eldfjallagarðar á Reykjanesi, þjóðgarðurinn í Vatnajökli. Skoða allt sem er í gangi hringinn í kringum landið.  Náttúran hefur séð fyrir hráefninu, við getum séð fyrir aðstöðunni.  Hinn jákvæði þáttur í ferðaiðnaðinum er að ´kemst þó hægt fari´ þar má taka eitt skref í einu og miða við getu og kraft.

Markhópurinn er til staðar. Eldri borgarar Evrópu vilja ferðast og slá saman skemmtileg heitum og heilbrigði.  Gönguferðir til Íslands skora hátt á óskalistanum, en þar þarf að auki að bæta við dekurstöðum, þar sem fólk getur chillað og haft það huggulegt.  Þessi hópur krefst notalegheita.  Við verðum að slaka á í jakkafatastressinu og stífu ´design´umhverfi, hætta að reyna að vera svona cool,  skapa heimilislegt afslappað - en smart - umhverfi, þar kallar á ´stílista´Þetta er kafli sem við höfum varla snert við,

en kallar á fólk úr öllum atvinnugeirum, og laðar að fólk úr öllum heimshlutum.

[Einar Björn Bjarnason, 5.7.2009 kl. 16:09]

Heildar-Skuldir Íslands - 13.059 ma.kr.

Staðreyndin um heildar erlendar skuldir þjóðfélagsins, kemur fram á vef Seðlabanka Íslands: 1. ársfjórðungur 2009. Athugið, 13.059 milljarðar, eru heildarskuldir. Þessi upphæð skiptir þó máli. Nettóupphæðin, er 4.580 milljarðar, þegar reiknað verðmæti eigna upp á 8.479 milljarða hefur verið dregið frá.

"Hrein staða við útlönd var neikvæð um 4.580 ma.kr. í lok fyrsta árs¬fjórðungs og réttist af um rúma 131 ma.kr. frá síðasta fjórðungi. Erlendar eignir námu 8.479 ma.kr. í lok ársfjórð¬ungsins en skuldir 13.059 ma.kr."

Til að allt teljist rétt, ber að geta, inni í þessari tölu, eru skuldir þrotabúa gömlu bankanna, sem skýrir hrollvekjandi hæð heildarsummunnar, áður en eignir eru dregnar frá, en einnig Landsvirkjunar, Orkuveitunnar og sveitarfélaga.

Athugið þó, að hvergi kemur fram hjá Seðlabanka Íslands, hvernig skuldirnar skiptast á milli aðila, t.d. hvaða hlutfall telst til gömlu bankanna.

Einungis upphæðin, 4.580 milljarðar jafngildir u.þ.b. 3,5 þjóðarframleiðslum,,,þá hafa allar eignir verið dregnar frá. Upphæðin, 13.059 á móti jafngildir u.þ.b. 10 þjóðarframleiðslum.

Það sem þarf að hafa í huga, að í þessum eignum, upp á 8.479 milljarða er ekki einungis að finna, eignir sem tilheyra uppgjörum hrundu bankanna. Heldur einnig, Landsvirkjun, orkukerfið, flutningskerfi hitaveitunnar, Orkuveitan og önnur skild orkufyrirtæki, hafnir og önnur mannvirki í eigu ríkis og sveitarfélaga; sem fræðilega er allt hægt að selja til að minnka skuldir. En, "common" það vita allir, að slíkt kemur ekki til greina.

Raunverulega staðan, er því einhvers staðar á milli  4.580 milljarða eða 3,5 þjóðarframleiðsla; 13.059 eða 10 þjóðarframleiðsla. Það skiptir, ef til vill ekki meginmáli, hvort raunveruleg staða er 9.000 milljarða eða 6.000 milljarðar. Því, meira að segja, 4.580 eða 3,5 þjóðarframleiðslur, er of mikið.

Þetta er raunveruleg staða mála. Sannleikurinn, er kominn í ljós.

Icesave í samhengi erlendra skulda þjófélagsins

Skv. því sem ríkisstjórnin segir, sjá Lagafrumvarp um: Icesave

"Innlend skuldabréf 471 ma. kr. 33 % af VLF
Skuldir vegna tapaðra veðlána o.fl. 296 ma. kr. 21 % af VLF
Erlend lán (sjá að framan) 315 ma. kr. 22 % af VLF
Skuldbinding vegna Icesave 373 ma. kr. 26 % af VLF
Samtals 1455 ma. kr. 102 % af VLF"

Rétt er að taka fram, að útkoma upp á 373, úr Icesave uppgjörinu, er besta hugsanlega útkoma, eins og ríkisstjórnin setur þetta fram. Lagafrumvarp um: Icesave

"Eftir bankahrunið, eða í árslok 2008, voru skuldir ríkissjóðs 931 milljarður króna. Þar
munar mest um endurfjármögnun ríkissjóðs á Seðlabanka Íslands (270 milljarðar króna) vegna tapaðra veðlána bankans, aukna útgáfu ríkisbréfa og ríkisvíxla (181 milljarður króna) og lántöku vegna gjaldeyrisforða (130 milljarðar króna). Mat fjármálaráðuneytisins er að skuldirnar nái hámarki í árslok 2009 og hafi þá náð 1.810 milljörðum króna, sem svarar til um 125% af VLF. Þá hafa bæst við lán í tengslum við efnahagsáætlun stjórnvalda og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (338 milljarðar króna) og eiginfjárframlag til nýju bankanna (385 milljarðar króna)"

 Samkvæmt því, eru erlendar skuldir ríkisins: 315 + 375 (eða 415) + 130 +338 = 1.158

 Ef við leikum okkur með tölur. Þá er 4.580 - 1.158 = 3.422  (2.63 þjóðarframleiðslur) eða 13.059 - 1.158 = 11.901 (9,15 þjóðarframleiðslur).

Erlendar skuldir, aðrar en skuldir ríkisins, skipti ekki máli?

Ríkisstjórnin, ætlar sem sagt, að láta eins og aðrar erlendar skuldir, en skuldir ríkisins, komi því ekkert við. Það er ástæða þess, að ríkið þykist geta haldið fram eftirfarandi:

Lagafrumvarp um: Icesave

"Í nýlegri úttekt hagfræðinga hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum
er áætlað að skuldir ríkissjóðs hjá tíu ríkustu þjóðum G20 hópsins
verði að meðaltali 114% af VLF árið 2014 og að mögulega kunni þessi tala að vera svo há sem 150% af VLF. Þó eru þessar þjóðir ekki að takast á við nær algert kerfishrun, þ.e. hrun 90% bankakerfisins líkt og í tilfelli Íslands, né hrun bankakerfis sem skuldaði tífalda þjóðarframleiðslu landsins (um 13.600 milljarða króna). Í þessum samanburði er skuldastaða ríkissjóðs vel viðunandi, enda ljóst að þrátt fyrir umfang skulda bankanna og stærð hrunsins sker ríkissjóður Íslands sig ekki sérstaklega úr þegar kemur að skuld hans sem hlutfalli af VLF."

Þetta er ekkert minna, en helvítis þvæla. Hið fyrsta, er þegar komið í ljós, að raunverulegar heildarskurldir ríkisins, eru 2,5 þjóðarframleiðsla, en ekki 1,3. Í annan stað, er það einfaldlega rangt, að hægt sé að láta sem, aðrar skuldir þjóðarbúsins, komi ríkinu ekkert við.

• Skv. uppgjöri Landsvirkjunar, skuldar hún 2.975.269.000 dollara. Ríkið, er ábyrgt fyrir þessum skuldum, er Landsvirkjun lendir í vandræðum.
• Sveitarfélög, mörg hver, freystuðust til að taka erlend lán, í gróðærinu, og þau lán eins og önnur erlend lán, hafa hækkað mjög í krónutölu. Ef, sveitarfélög lenda í vandræðum, þá er ríkið einnig ábyrgt fyrir skuldum þeirra.
• Ríkið er ábyrgt, fyrir skuldum allra aðila í eigu þess. Auk þessa, hefur ríkið beint eða óbeint, nú tekið yfir fjölmörg fyrirtæki, sem álitin eru of mikilvæg fyrir þjóðarbúið til að hrynja og er þá einnig orðið ábyrgt fyrir skuldum þeirra, þó svo að ekki sé gert ráð fyrir þeim ábyrgðum, í framsetningu ráðherra á skuldum ríkisins.

Síðast en ekki síst, þá þurfa þeir sem skulda þær óhemju erlendu skuldir þjóðarbúsins, að borga af þeim með gjaldeyri.

Þessir aðilar, eru því að keppa við ríkið, um þann gjaldeyri sem eftir verður, þegar búið er að gera ráð fyrir nauðsynlegum innflutningi.

Hvernig, ætlar ríkið að fara að því, að tryggja sér nægan gjaldeyri fyrir sig, þegar aðrir hafa einnig á sama tíma svo ríka þörf fyrir hann?

Greiðslubyrði af Icesave vs. greiðslubyrði almennt af erlendum skuldum

Lagafrumvarp um: Icesave

"Tafla 3: Afborganir og vextir af skuldum ríkissjóðs
Ár         Erlendar skuldir Icesave Innlendar skuldir Samtals
2009           9,2%                                    5,6%           14,8%
2010           3,2%                                    4,5%            7,8%
2011         18,7%                                    4,8%          23,5%
2012           8,9%                                    4,8%          13,7%
2013           7,5%                                    4,5%          12,0%
2014           6,1%                                    4,3%          10,3%
2015           5,4%                                    4,0%            9,4%
2016           4,1%             3,7%               3,8%           11,6%
2017           3,4%             3,6%               3,6%           10,6%
2018           3,0%             3,5%               3,4%            9,8%
2019           2,7%             3,3%               3,2%            9,2%
2020           2,4%             3,2%               3,0%            8,5%
2021           2,1%             3,0%               2,8%            8,0%
2022           0,0%             2,9%               2,7%            5,6%
2023           0,0%             2,7%               2,6%            5,3% "

Vert er að muna, að erlendar skuldir þjóðarbúsins, eru einungis 1/3 af nettó heildarskuldum þjóðarbúsins, við útlönd. Þannig, að ef við miðum við heildar nettó skuldir þess, 4.580 milljarðar króna, þá þarf að margfalda skuldbirði með tölunni 3(við skulum þó, taka fyrst meðaltal af skuldabyrði ríkissjóðs, áður en við margföldum). Ef við, miðum við brúttóskuldir þjóðarbúsins, 13.059 milljarða króna, þá þarf að margfalda greiðslubyrði með tölunni 10. Sannleikurinn, er einhvers staðar þarna á milli, þ.s. inni í brúttó-heildar skuld þjóðarbúsins, eru margar eignir sem ekki er þjóðarvilji til að selja, sbr. Landsvirkjun, dreifikerfi hita og rafmagns, samgöngumannvirki, o.flr. Þetta er þ.s við stjórnar-andstæðingar, meinum, þegar við segjum skuldabirði, of mikla.

Samkvæmt skrifum Gylfa Magnússonar sjálfs, er greiðslubyrði Icesave í besta fallu 1,6% upp í mesta lagi 6,8% af útflutningsekjum landsmanna. Hafa skal í huga, að þá miðar hann við að 75% greiðist upp, þannig að eftir verði 415 milljarðar. Þetta er sem sagt, greiðslubyrðin, af einungis, 415 milljörðum í erlendri mynnt.

4.580 / 415 = 11 Þannig, að 415 milljarðar, eru einungis 1/11 af heildar-nettó-skuldum þjóðfélagsins.

13.059 / 415 = 31.5 Þannig, að 415 milljarðar eru 1/31,5 af heildar-brúttó-skuldumþjóðarbúsins.

Ef einhver kærir sig um, að útskýra hvernig, Íslendingar eiga að fara að því, að standa undir þessu, þá er viðkomandi það heimilt.

Einungis, með því að láta sem, einungis skuldir ríkisins, skipti máli, er hægt að láta sem að hlutir séu viðráðanlegir. En, þegar haft er í huga, að einnig þarf að borga af öðrum skuldum þjóðarbúsins. Að þær skuldir, eru einnig að keppa um þann gjaldeyri, sem verða mun fyrir hendi. Að, sá gjaldeyrir, verður mjög takmörkuð auðlind. Þá, sést, að við Íslendingar erum, komnir í fullkomlega óviðráðanlegt fen.

Einnig, Íslenska ríkið er ekki sjálft að flytja út vörur og þjónustu, heldur aðrir. Með hvaða hætti á að færa gjaldeyri frá einkaaðilum til ríkisins? Á að gera það með sköttum? Á að gera það með gjaldeyrishöftum og skilaskyldu? Á að koma á innflutningshöftum í því skyni að auka hagstæðan viðskiptajöfnuð? Hvernig á að standa við fyrirliggjandi Icesave-samkomulag og aðrar erlendar skuldir, nema með öðrum erlendum lántökum?

Halli á Þáttatekjum 

Þjóðarbúskapurinn, áætlun til 2014: Vorskýrsla 2009

Viðskiptajöfnuður, % af VLF
2008                          -23,3
2009 - 2014                 -1,2
2011                             -1,1
2012                             -2,1
2013                             -1,2
2014                             -1,1

Ég vek athygli, á þessari töflu, þ.s. að ef áætlun þjóðhagsreikninga stenst, þá er enginn afgangur af viðskiptajöfnuði Íslands, fyrir allra næstu ár. Þvert á móti, erum við í mínus.

Þáttatekjur samanstanda af hlutabréfaeign og skuldabréfaeign ríkissjóðs. Nú, er heildartap af því dæmi, og fyrirsjáanlega áfram; og það stórt, að jákvæður annars vöruskiptajöfnuður verður neikvæður, fyrir næstu ár. 

Þar virðist ráða um, halli á fyrirtækjum í eigu hins opinbera; þ.e. halli á bönkunum, en einnig halli af öðrum - svokölluðum þjóðfélagslega mikilvægum fyrirtækjum - sem ríkið hefur tekið yfir, til að halda þeim gangandi. Hvað bankana varðar, stafar hallinn af því, að eignir eru mest í erlendum gjaldeyri á meðan að skuldir eru mest í innlendum. Þetta er ekki enn leyst, en er hugsanlegt að verði.

En, einnig er stór hluti í "þáttatekjuvandamálinu"tap af skuldabréfum, þá einkum svokölluðum "krónubréfum".

Þetta vandamál, sannarlega getur minnkað, þegar heimskreppan endar, þegar hún þá endar, og þá getur neikvæð ávöxtun orðið jákvæð.

Þessi, halli hlýtur þó frekar augljóslega, vera ógnun við greiðslustöðu landsins, gagnvart útlöndum til 2014 - hið minnsta.

Niðurstaða

Þegar heildarskuldir þjóðarbúsins, eru hafðar í huga, þá kemur í ljós að erlendar skuldir Íslendinga, eru fullkomlega óviðráðanlegar.

Hvað er þá til ráða?

• Við getum ekki samþykkt Icesave samning þann, sem ríkisstjórnin hefur gert við Breta og Hollendinga.
• Ísland, er þegar galdþrota, best að viðurkenna þá staðreynd hið fyrsta, og leita nauða samninga eða til vara, að lýsa yfir greiðsluþroti þ.e. "default".
• Gjaldþrot, er ekki endir alls; við getum samt flutt út fisk, áliðnaðurinn starfar áfram, ferðamenn halda áfram að koma til landsins. Ríkið, getur því staðið undir, umtalsverðri starfsemi innanlands. Á móti kemur, að allan innflutning mun þurfa að staðgreiða. Það getur valdið skorti á því sem er ekki framleitt hér; því að sjálfsögðu mun olía, bensín, lyf og þessháttar, njóta forgangs.

Best er að taka á þessari stöðu, hið fyrsta, því að allar viðbætur á núverandi skuldastöðu gera einungis íllt verra.

Kv.

[Jakob Þór Haraldsson (IP-tala skráð) 5.7.2009 kl. 16:16]

Hjartanlega sammála Árna og öðrum sem hrósa þér fyrir þessa ræðu þína, er þeir segja: "Þetta er góð ræða og ein sú besta þingræða sem mér hefur borist fyrir sjónir."  Mér fannst ræða þín svo GÓÐ að ég bara VARÐ að hringja í þig og HRÓSA þér fyrir mega-flotta ræðu....  Þessa helgi hiti ég 11 ólíka aðila sem ræddu stjórnmál - allt voru þetta STOLTIR kjósendur Borgarahreyfingarinnar og svo einn stoltur Framsóknarmaður..! 

kv. Heilbrigð skynsemi

[Helga Björk Magnúsd. Grétudóttir (IP-tala skráð) 6.7.2009 kl. 00:57]

Háttvirtir örykjar og eldri borgarar!

       Eftirfarandi heilsíðuauglýsing birtist í Morgunblaðinu í dag, sunnudaginn 5. júlí 2009, (Gæti verið í Fréttablaðinu á morgun).

 - Vinsamlega takið auglýsinguna úr blaðinu og komið henni niður á Austurvöll á morgun, eða næstu daga!

http://www.obi.is/media/frettir/mot_kjaraskerding(alyktun_1.juli)-M+F_byrting_04.07.2009_copy.pdf

• Aðgerðarhópur Háttvirtra Örykja, efnir til friðsamlegra mótmæla á Austurvelli, mánudaginn, 6. júlí eftir hádegi kl: 14:00.
• Ætlunin er að hengja eftirfarandi auglýsingu í hundraðavís, upp á þvottasnúrur á Austurvelli og festa með þvottaklemmum, sem verða á staðnum.
• Einnig er ekki úr vegi að hengja sitthvað fleira á þvottasnúruna t.d ljóð og sokka ofl. allt eftir hugmyndaflugi, hvers og eins.

Aðgerðarhópur Háttvirtra Örykja.

[Einar Björn Bjarnason, 10.7.2009 kl. 14:37]

Ég hvet alla, til að lesa, nýjustu hagspá Framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins:

http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/publication15487_en.pdf

Spá Framkvæmdastjórnarinnar, er að:

• kreppan, skapi varanlegt efnahagslegt tjón fyrir hagkerfi Evrópu. Það tjón, vinnist aldrei til baka. Þegar ég las þetta, úr þeirra eigin skýrlsu, takið eftir. 
• tjónið, er einnig mjög alvarlegt, vegna fólksfjölda-þróunar, innan aðildarlandanna, þ.s. fækkun vinnandi handa, er við það að fara af stað. Áhrif þeirrar þróunar, draga einnig úr langtíma-hagvexti.
• vek athygli á bls. 47, þ.s. borið er saman 'rebound', 'lost decate' og 'permanent shock'. Ég bendi á, að miðspáin, er 'lost decate'.
• ef þetta er ekki nóg, mun kreppan auka, 'structural unemployment'. Spáin, er að það muni taka 'ár' að vinna úr því, tjóni, einu sér.
• til viðbóta við allt, þett: mjög alvarleg skuldaaukning, ríkissjóða landanna.

Ég þarf ekki, að segja meira. Lesið þetta sjálf.

Hvað þýðir þetta fyrir Íslands? Augljóslega, gerir þetta það minna 'attractive' að ganga í ESB. Einnig, þ.s. ESB kaupir mest af því sem við flytjum út, þarf að reikna niður væntingar, um efnahagsþróun hérlendis.

Núgildandi spár, eru greinilega allt og bjartsýnar; sem gera ráð fyrir að hagvöxtur fari af stað af krafti, þegar á næsta ári. 

Kv.

[Júlíus Björnsson, 10.7.2009 kl. 15:47]

Þar eð þessi tilskipun getur EKKI skuldbundið meðlimaríkin eða lögmæt yfirvöld þeirra hvað varðar innlánara,

úr því að þau hafa séð um stofnun eða opinbera viðurkenningu eins eða fleiri kerfa

sem ábyrgjast innistæðurnar eða lánastofnanirnar sjálfar

og

sem tryggja skaðbæturnar eða vernd innlánaranna

í aðstæðum sem þessi tilskipun skilgreinir;     

[Einar Björn Bjarnason, 12.7.2009 kl. 21:44]

Framtíð hagvaxtar í Evrópu

Glæný hagspá er kominn frá Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, en einnig Alþjóða Gjaldeyris-Sjóðnum.

"Directorate General for Economic Affairs: : Quarterly Report"

"IMF : Recession Loosens Grip But Weak Recovery Ahead "

Fyrst, spá Alþjóða Gjaldeyris-sjóðsins:

Eins og sést af tölunum, inni í bláa rammanum, þá er AGS (IMF) búið að lækka hagspá sína fyrir Evrópu. Núnar, er spáin, að kreppan á Evru svæðinu, nái ekki botni, fyrr en á næsta ári. Með öðrum orðum, enginn hagvöxtur á næsta ári, eins og áður var spáð. Í öðrum samanburðarlöndum eða svæðum, virðist kreppan hafa náð botni í ár, og er spáðin að hagvöxtur hefjist á næsta ári. 

Útkoman virðist vera svo, að ekkert svæði í öllum heiminum, komi ver út, af þeim sem eru í samanburðinum, heldur en Evrusvæðið. Ég er hér, ekki með nein sérstök svör um 'af hverju' - einungis að benda, á hver rás atburða virðist vera.

Sannarlega, er útkoman mismunandi, fyrir einstök ríki Evrusvæðisins - Frakkland, virðist vera t.d. undantekning, og skv. spá AGS hefst hagvöxtur þar á ný, þegar á næsta ári. En, meðaltónninn, er klárlega, samdráttur einnig á næsta ári, þó minni en á þessu. Hagvöxtur, hefst því ekki, að meðaltali á Evrusvæðinu fyrr en 2011.

Spá Hagfræðisviðs-Framkvæmdastofnunar Evrópusambandsins:

Samkvæmt þessari spá, eru afleiðingar heimskreppunnar, á Evrópu, miklu mun alvarlegri, en ég hélt; en taldi ég þó þær alvarlegar fyrir.

Eins og sést, á spánni fyrir restina af árinu, er gert ráð fyrir að meðal samdráttur fyrir sameiginlegt hagkerfi ESB, verði 4%, á þessu ári. Ljóst er af tölunum, að Evrópa, er í bullandi kreppu þetta árið.

p. 10                                          2009   2010

GDP                                             -4.0     -0,1

Private consumption                    -0,8    -0,3

Government consumption           -4,2   

Gross fixed capital formation      -8,1

Exports of goods and services  -13,5

Imports of goods and services  -10,5

Samkvæmt skýrslunni, hefur heldur dregið úr bankakrísunni, sem hratt kreppunni af stað, og kreppan í dag, sé nú að stærstum hluta samdráttur hagkerfanna sjálfra, sem sé afleiðing tjónsins, á hagkerfunum sem bankakreppan orsakaði. Bankarnir, séu þó enn í mjög viðkvæmri stöðu, einkum hvað varðar hátt hlutfall af slæmum lánum, sem mun þurfa að afskrifa.

"Overall, the most acute phase of the crisis in the banking sector has now receded, but the situation remains fragile. Euro-area banks are still highly leveraged and persistent concerns about the quality of their assets have fuelled fears about the overall health of their balance sheets. Additional problems for banks have emerged as the financial crisis has extended to the real economy. The operating environment for banks is likely to remain challenging, in particular in respect of credit losses linked to their loan portfolios."

Áhugavert, er að skoða kostnað stjórnvalda, af endurreisn banka, í samanburði milli landa innan ESB, sem hlutfall af Vergri Þjóðarframleiðslu (VÞF).

Austria             32,8

Belgium           79,2

Cyprus              0

Germany         23,2

Greece            11,4

Spain              12,1

Finland           27,7

France            18,1

Ireland        230,3

Italy                1,3

Luxemburgh  19,3

Malta               0

Netherlands  52,2

Portugal       12,5

Slovenia       32,8

Slovakia         0

Euro Area    24,6

EU 27          30,5%

Hallarekstur og skuldaaukning

Kreppan í Evópusambandinu, hefur valdið mikilli aukningu á hallarekstri ríkissjóða meðlima landanna, og mun skuldaaukning af þessa völdum, á komandi árum, bætast ofan á þá skuldaaukningu sem orsakaðist ef fjáraustri til að bjarga bönkunum. Forvitnilegt, er að skoða yfirlit yfir halla af ríkissrekstri, hjá meðlimalöndum ESB, sem hlutfall af landsframleiðslu, áætlun fyrir árin 2009 og 2010.

                       2009 2010 

Belgium           -4.5   -6.1

Denmark         -3.9   -5.9 

Ireland          -12.0 -15.6

EL                   -5.1   -5.7

Spain              -8.6   -9.8

France            -6.6   -7.0

Italy               -4.5   -4.8

Cyprus           -1.9   -2.6

Luxemburgh   -1.5  -2.8

Malta              -3.6  -3.2 

Netherlands   -3.4  -6.1

Austria           -4.2  -5.3

Portugal         -6.5  -6.7

Slovenia         -5.5  -6.5

Slovakia         -4.7  -5.4

Finland           -0.8  -2.9

Euro Area       -5.3  -6.5 

Næst, er forvitnilegt, að bera saman, spá um skulda-aukningu, á þessu ári og hið næsta, sem hlutfall af VLF.

                       2008  2009  2010 

Belgium            89.6   95.7  100.9

Denmark          65.9   73.4    78.7

Ireland             43.2   61.2    79.7

EL                    97.6 103.4  108.0

Spain               39.5   50.8    62.3

France             68.0   79.7    86.0

Italy               105.8 113.0  116.1

Cyprus             49.1  47.5    47.9

Luxemburgh    14.7  16.0    16.4

Malta               64.1  67.0    68.9

Netherlands    58.2  57.0    63.1

Austria            62.5  70.4    75.2

Portugal         66.4  75.4     81.5

Slovenia         22.8  29.3     34.9

Slovakia         27.6  32.2     36.3

Finland           33.4  39.7    45.7

Euro Area      69.3 77.7  83.8

Verða afleiðingar kreppunnar, varanlegar?

Samkvæmt rannsóknum á kreppum, þá hefur kreppa sem byrjar sem fjármálakreppa alvarlegri afleiðingar, en kreppur af öðrum rótum: "Financial crises are deeper and last longer than other recessions……and they tend to have a permanent negative effect on the level of output."

Kreppan er talin munu orsaka, að það muni draga úr hæfni hagkerfa Evrópu til hagvaxtar (growth potential) vegna aukningar á fjölda varanlega atvinnulausra og vegna þess, að fjármagn muni ekki skila sér til hagvaxtar með eins skilvirkum hætti og áður.

Potential Growth Stuctural unemployment Investment ratio as percentage of output

2007  1,8%                   8,7%                                       8,7%

2008  1,3%                  9,0%                                        9,0%

2009  0,7%                 9,7%                                         9,7%

2010  0,7%                10,2%                                        10,2%

Helmingun, hæfni hagkerfanna, til að vaxa - jafnvel þó hún sé einungis tímabundin, er að sjálfsögðu alvarlegur hlutur. Það sem þetta þýðir, að þó svo að kreppan taki enda, þá muni fylgja henni, nokkur ár í viðbót þ.s. hagvöxtur verður skaðaður, þ.e. minni en hann var fyrir kreppu.

Líklegast er talið "A sharp drop in potential growth in the short term……followed by a slow return to pre-crisis potential growth". Með öðrum orðum, að hagkerfi Evrópu, muni ná sér á endanum, af afleiðingum kreppunnar, þó það muni taka nokkur extra ár, eftir að hinni eiginlegu kreppu líkur.

Niðustaða, Framkvæmdastjórnarinnar, er þó að skaðinn verði varanlegur, í þeim skilningi, að hagkerfi Evrópu muni aldrei ná þeim stað, þ.e. ríkidæmi, sem þau hefðu náð, ef kreppan hefði aldrei orðið.

Framkvæmdastjórnin, varar þó við, að þó hún á þessum tímapunkti telji líklegra en ekki, að hagkerfi Evrópu nái aftur þeirri hæfni til hagvaxtar, sem þau höfðu fyrir kreppu, þá sé það alveg hugsanleg að minnkun hæfni til hagvaxtar, muni reynast varanleg, þ.e. "Risks of a permanent downshift in potential growth should not be played down." Á þessum tímapunkti, sé það einfaldlega ekki vitað, hvor útkoman verði reyndin.

Áhrif óhagstæðrar mannfjöldaþróunar

Eins og margir vita, þá stefnir í fólksfækkun í flestum löndum Evrópu, þ.s. konur eignast færri börn en þarf til, að halda fólksfjölda í horfinu. Afleiðing þessa, er smám saman að verða sú, að það fækkar í þeim aldurshópum sem eru að koma nýir inn á vinnumarkaðinn. Á sama tíma, smám saman eldist restin af fólkinu. Það kemur síðan að því, að þeir sem ekki eru á vinnandi aldir, þ.e. annaðhvort of ungir eða og gamlir til að vinna, verða fleiri en þeir sem í dag, er á vinnandi aldri. Ein afleiðingin, er sú, að það dregur úr hæfni hagkerfanna smám saman, til hagvaxtar.

"The projections show a significant reduction in the population aged 15-64 (from 2010 - 2060) …… and an increase in the number of elderly persons aged 65 or more…… leading to a doubling of the old-age dependency ratio in the euro area" - "The largest increase is expected to occur during the period 2015-40. This means that the euro area would move from having 4 persons of working-age for every person aged over 65 to a ratio of only 2 to 1. When adding the number of children to the calculation, the ratio of dependent to active is projected to rise by about 50%."

Afleiðingin, verður ekki eingöngu, að hæfni hagkerfanna til hagvaxtar minnkar, heldur gerist það einnig að kostnaður af því að halda uppi fólki, sem ekki er vinnandi, cirka tvöfaldast.

"Even without incorporating the potential negative impact of the current economic crisis, the annual average potential GDP growth rate in the euro area is projected to fall from 2.2% in the period 2007-2020, to 1.5% in the period 2021-2030 and to a meagre 1.3% in the period 2041-2060."

Aukinn kostnaður, af uppihaldi þeirra sem ekki eru vinnandi, ásamt því að hæfni hagkerfanna til hagvaxtar minnkar, gerir það að verkum að mjög erfitt verður fyrir ríkin - ef þau á sama tíma, þurfa einnig að standa undir verulegri skuldabyrði. Ríkin eru í dag, rekin með verulegum halla, og þau skulda núna, af völdum kreppunnar mörg hver umtalsvert, og framtíðin virðist bera í skauti sér, fátt annað en auknar byrðar og einnig aukinn kostnað; á sama tíma og tekjur skreppa saman. Rekstru ríkjanna, á því greinilega eftir að verða mjög snúinn.

Víxlverkun kreppunnar við fólksfjöldaþróun

Þrem möguleikum er velt upp:

• "permanent shock"
• "lost decade",
• "rebound"

Í 'rebound' þá kemur hagkerfið sterkt inn, í kjölfar kreppunnar, og nær að vinna upp tapið af kreppunni að fullu á stuttum tíma.

Í 'lost decate' þá tekur það hagkerfið nokkur ár að aflokinni kreppu, að ná sér á ný, þarf að takast á við nokkur ár þ.s. hagvöxtur er tiltölulega hægur, en nær síðan aftur fyrri hæfni til hagvaxtar. En afleiðing þess, er að ekki næst að vinna upp tapaðann hagvöxt af völdum kreppunnar.

Í 'permanent shock' þá nær hagkerfið sér aldrei almennilega á strik aftur, og lækkun getu hagkerfisins til hagvaxtar verður varanleg.

                  2010 2015 2020 2040 2060
Rebound       -3    -5        0      0       0
Lost decade  -3    -7      -8     -8      -8                                                                     Permanent                                                                                                                        shock            -3    -7     -10   -14    -18

Einungis 'rebound' mun ekki skaða getu ríkjanna, til að fást við kostnaðar-auka, af völdum fólksfjöldaþróunar. Í 'lost decade' verður skaðinn, einungis af töpuðu árunum. En, í 'permanent shock' muni bilið jafnt og þétt breikka, í samanburði við aðstæður ef kreppan hefði aldrei orðið.

Þeir, af þessum sökum, leggja áherslu á:

"(i) reducing debt at a fast pace;

(ii) raising employment rates and productivity; and

(iii) reforming pension, healthcare and long-term care systems. "

Þeir eru, með öðrum orðum, að reyna að hvetja ríkisstjórnirnar til dáða. Eins og áður er fram komið, er 'lost decade' talin líklegasta útkoman, eins og málum er háttað í dag. 

Ef svo verður, þá enda slæmu árin mjög óþægilega nærri þeim tíma, þegar reiknað hefur verið út fyrir löngu, að geta þjóðanna til hagvaxtar, fer að skreppa saman, af völdum fólksfjölda-þróunar, þ.e. eftir 2020; þ.s. í dag, er eftir allt saman, 2009 og ljóst er orðið, að hagvöxtur mun ekki hefjast að meðaltali á Evrusvæðinu fyrr en 2010. Þannig, ef það er svo 'lost decade' þaðan í frá. Ég, held að málið sé alveg krystal klárt.

Niðurstaða

Ríki Evrópu, eru þegar í dag, komin óþægilega nærri þeim tíma, þegar hagvöxtur í ríkjum Evru svæðisins, mun byrja að skreppa saman, af völdum fólksfjölda-þróunar; þ.e. eftir 2020. Kreppan nú, getur því vart komið á verri tíma. 

Glataður hagvöxtur, af völdum kreppunnar, og einnig, auknar skuldir; geta ekki annað, en gert ríkjum Evrusvæðisins, enn erfiðara en áður var búist við, að aðlaga sig þeim breytingum sem munu óhjákvæmilega eiga sér stað.

Hætta, er veruleg, að  kreppan muni, leiða löndin út í sund vaxandi skulda og vaxandi efnahagslegs vanmáttar, sem engin auðveld leið verður út úr.

Þetta skiptir okkur miklu máli, einnig; þ.s. nú um þessar mundir stefnir í að teknar verði mikilvægar ákvarðanir, þ.e. um aðild að ESB eða ekki.

Ljóst verður að teljast, að sú slæma þróun, sem talin er líklegust og einnig, sú verri sem talin er mjög möguleg; getur ekki annað en gert, aðild að Evrusvæðinu, minna áhugavert fyrir okkur, en áður var talið.

Kv.

[Júlíus Björnsson, 12.7.2009 kl. 22:22]

Það er eitt atriði hvernig Evrópubúar og múslima samfélögin bregðast við kreppu þeir eyða minna og minna, fjárfesta í gull og demöntum, þangað til langvarandi umtalsverður hagvöxtur er staðreynd. Í Þýskalandi fyrir Jólin voru menn að tala um að senda öllum þjóðverjum summa af evrum gegn því að þeir myndu eyða henni. USA fjárfestar [tryggðu sig gegn hrun í EU í fyrra]geta ekki séð augun af Kína og Asíu: í ljósi yfirburða hagvaxtamöguleika. ArabaElítan  mun án efa ganga eins langt og hún getur til að halda uppi eftirspurn eftir Olíu.  Gáfulegast finnst mér að tefja alla viðleitni til að einangrast með EU.  

[Gamli (IP-tala skráð) 15.7.2009 kl. 13:52]

Þvílík froða....